Dawne katalogi domów towarowych. Fascynujące źródło informacji o dawnych przedmiotach życia codziennego i ich datowania

Myli się ten, kto myśli, że zamawianie towarów drogą korespondencyjną jest wynalazkiem naszych czasów. Już w XIX w. praktyka ta była powszechna. W prasie lokalnej ogłaszali się producenci i sprzedawcy z całego kraju, a nawet z zagranicy (np. Wiednia). Proponowali nie tylko swoje produkty, ale także katalogi. Dziś są one kopalnią wiedzy na temat przedmiotów życia codziennego, jakich używali nasi przodkowie. Stanowią one także cenne źródło informacji dla historyków sztuki i antykwariuszy. Pomagają datować biżuterię, porcelanę, platery.

W paryskiej bibliotece miejskiej (Ville de Paris) znajduje się katalog francuskiego domu towarowego o nazwie Le Bon Marche (założonego w 1838 r.). Święta Bożego Narodzenia to czas zakupów. Idąc tym tropem właściciele domu wydali w grudniu 1915 r. katalog ze swoimi towarami. – Powiem krótko, istne cuda świata.

Nie od dziś wiadomo, że najlepszym konsumentem są dzieci. Zakochani po uszy rodzice kupią wszystko dla swych pociech. Zapewne z tego powodu katalog zaczyna się od zabawek. Jest 1915 r., trwa wojna, a zatem na okładce pojawiają się żołnierze. Coś w sam raz dla chłopców słuchających opowieści z frontu.

lalki xix w.

zabawki 1915 XIX w.

Poniżej te same zabawki w powiększeniu. Na dole zestaw obiadowy dla lalek, obok zestaw do parzenia kawy.

zabawki xix w.

Poniżej coś dla chłopców. W sam raz na czas wojny.

A teraz coś dla pań. Proponuję zwrócić uwagę na kosmetyczne zestawy podróżne na samym dole.

Poniżej wszystko, co jest potrzebne do pisania listów: kałamarz, pieczęć do laku, przegródki do przechowywania korespondencji, zestawy listowe w eleganckich pudełkach zawierające pióro, pieczęć do laku, nożyk do skrobania…

Poniżej dla pań zestawy kosmetyczne.

***

Poniżej coś dla tych, którzy twierdzą, że secesja zakończyła się w 1910 r. Żaden kierunek w sztuce nie kończy się z dnia na dzień, ani nawet z roku na rok. Podawane daty należy zawsze traktować jako orientacyjne – umowne. Niejednokrotnie artysta, który za młodu nauczył się tworzyć w określonym stylu, będzie to robić do końca życia, podczas gdy młodsi jego koledzy będą ulegać nowym prądom. Podobne zjawisko „przesunięcia” występuje w sztuce użytkowej. Poniżej dwa wazoniki w stylu jeszcze secesyjnym, choć wyprodukowane w 1915 r.

***

Poniżej zestawy krawieckie.

***

U pań poniżej proponuję zwrócić uwagę na wielkie makabryczne mufki z główkami zwierząt.