Kalosze „gumelastyczne” obuwie wyższych sfer
Jak wyglądają kalosze, każdy wie. Gumowe, szerokie, pozbawione elegancji. Z tego też powodu przez długi czas trudno było mi zrozumieć, jakim sposobem mogły one stanowić obuwie wyższych sfer w XIX w. A co zaskakujące, nosiły je nawet kobiety. W niejednym poradniku z tego okresu poświęconym modzie i elegancji znajdziemy sugestie noszenia ich w deszczowe dni jako bardzo praktycznych. Informacje na temat tego obuwia znajdujemy także w poradnikach savoir vivre.
W „Zwyczajach towarzyskich” autorstwa Blanche Staffe (1898 r., Lwów) przeczytać możemy:
Poniżej fragment „Brewiarzyka salonowego” (Rzeszów, 1887 r.).
Poniżej reklama z krakowskiego dziennika pt. „Czas” z 1895 r. Aczkolwiek to, co widzimy na ilustracji, kaloszami, o których mowa w niniejszym wpisie, nie jest.
***
Żyją jeszcze ludzie pamiętający swoich ojców i dziadków, którzy zaraz po II wojnie światowej nosili kalosze. Jak twierdzą, były one zupełnie eleganckie. Po pierwsze, zakładano je na buty, a nie zamiast. Były płytkie, wąskie, wyłożone czerwonym kutnerkiem (włochatą tkaniną) i bardzo estetycznie komponowały się butem. Mojemu rozmówcy przesyłałam e-mailem kolejne zdjęcia obuwia z XIX w. i dwudziestolecia międzywojennego, pytając o to, do czego były najbardziej podobne. Odpowiedział mi. – Do tych z plakatu reklamującego film pt. „Kalosze szczęścia” i nawet kolor kutnerka się zgadza, bo u mojego taty też był czerwony. Pamiętam, że tata ściągał je przychodząc do teatru czy na bal. Nikogo takie zachowanie w miejscach publicznych nie dziwiło. – Usłyszałam.
***
Dzień po zamieszczeniu niniejszego tekstu w katalogu z 1908 r. paryskiego domu towarowego o nazwie Le Bon Marche udało mi się natrafić na ilustrację z kaloszem. Bohater wpisu znaleziony!
***
A oto kolejne „znalezisko” po czasie tj. reklama z „Gońca Łódzkiego” z 1905 r. (nr 283)
***
Poniżej jeszcze jedna odnaleziona po czasie ilustracja, a mianowicie „trzewik do włożenia na bucik strojny”. Może i kształtem nie odpowiada on opisywanym tu kaloszom, ale pokazuje, że praktyka zakładania na eleganckie buty drugich, mających chronić przed zabrudzeniem była dość powszechna.
***
Poniżej kalosz na koturnie ze zbiorów Wien Museum (XIX w.).
***
Poniżej zdjęcie współczesne pochodzące z bloga p. Jana Adamskiego ( https://janadamski.eu/2021/02/kalosze-kaloszki-galosze/ ). Wprawdzie kalosze inne od tych z plakatu, bo zdecydowanie głębsze, niemniej jednak zdjęcie doskonale pokazuje, że potrafią one zręcznie komponować się z butem.
